Zestiende-eeuwse held kiezen die jij het meest belangrijk vindt
Uitdaging:
In deze module adviseren leerlingen een streamingsdienst (SAGA+) voor een nieuwe serie: ‘Historische helden’. Ze kiezen uit zes 16-eeuwse kandidaten, waarvan ze er uiteindelijk één pitchen aan SAGA+. Welke vinden zij het meest belangrijk?
Belangrijk
Sleutelbegrip:belangrijk
Wat kunnen we leren over wat iemand belangrijk maakt door 16e-eeuwse personen in hun tijd te onderzoeken?
Historische significantie
Hoofdvaardigheid: historische significantie
Met het bepalen van historische significantie leren leerlingen kritisch denken. Door te onderzoeken of een persoon, groep mensen of gebeurtenis significant is geweest in de geschiedenis, kan je informatie op waarde schatten en nadenken over hoe (eigen) opvattingen, beslissingen en handelingen tot stand komen.
Kenmerkende aspecten
- het begin van de Europese overzeese expansie
- de Reformatie en de splitsing in de christelijke kerk
- de Opstand en het ontstaan van een onafhankelijke Nederlandse staat
Historische inhoud
- in de tijd plaatsen tijdvak ontdekkers en hervormers
- introductie sleutelbegrip: belangrijk
- optioneel: introductie Renaissance
Vaardigheden
- in de tijd plaatsen
- kritisch denken: wat bepaalt wat ik en anderen relevant vinden?
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan met behulp van een argument een historisch persoon belangrijk noemen.
- Ik kan voorbeelden geven van manieren waarop je kunt laten zien dat een historisch persoon belangrijk is.
- Ik kan de tijd van ontdekkers en hervormers plaatsen op een tijdbalk.
Optioneel:
- Ik kan twee voorbeelden noemen van wat er veranderde in de kunst, wetenschap en het geloof in de 16e eeuw /Renaissance. (hoort bij ‘introductie Renaissance)
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Welke ontdekkingsreiziger heeft het meeste opgeleverd: Columbus of Barentsz?
Voorbereiding:
- Columbus, Barentsz en de nieuwe zeeroutes
- verschillende soorten gevolgen
Missie: onderzoek welke zeeheld het meest heeft opgeleverd
Resultaat: keuze Columbus of Barentsz
Waarom? Door te leren over historische personen die als helden werden gezien, maar door veel mensen nu niet meer, leer je zelf een mening te vormen over of we in Nederland goed omgaan met het verleden.
Historische inhoud
- Europese ontdekkingsreizen
- de gevolgen van de ontdekkingsreizen van Columbus en Barentsz
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan uitleggen waarom zeevaarders een andere route naar Indië zochten.
- Ik kan ten minste twee gevolgen noemen van de reizen van Columbus en Barentsz.
- Ik kan in eigen woorden uitleggen welke invloed van de reizen van Columbus en Barentsz we nu nog tegenkomen.
Dit kan ik straks:
- Ik kan in bronnen onderscheid maken tussen bedoelde en onbedoelde gevolgen.
- Ik kan in bronnen onderscheid maken tussen positieve en negatieve gevolgen.
- Ik kan argumenten geven waarom Columbus of Barentsz mijn zeeheld van de 16e eeuw is.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Welke hervormer heeft de beste aanpak: Erasmus of Luther?
Voorbereiding:
- Erasmus, Luther en de grote veranderingen
- overeenkomsten en verschillen
Missie: onderzoek de overeenkomsten en verschillen in karakter en kies een aanpak
Resultaat: keuze Erasmus of Luther
Waarom? Door onderzoek te doen naar Erasmus en Luther, ontdek je hoe belangrijk het is zelf na te denken. Mensen die dat niet doen, zijn makkelijk te manipuleren. Maar hoe kom je aan informatie? Met Google, kom je al snel in een ‘bubble’ en vind je ongeveer dezelfde bronnen en informatie. Dus hoe kom je aan info met verschillende standpunten?
Historische inhoud
- de Reformatie en hervormingen in relatie tot de gekozen aanpak van Erasmus en Luther
Vaardigheden
- overeenkomsten en verschillen
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan in eigen woorden uitleggen wat bedoeld wordt met het woord ‘reformatie’.
- Ik kan het verband uitleggen tussen de uitvinding van de boekdrukkunst en het ontstaan van de reformatie.
- Ik kan twee voorbeelden geven van wat de hervormers mis vonden aan de christelijke kerk rond 1500.
- Ik kan een gevolg noemen van de reformatie.
Dit kan ik straks:
- Ik kan een overeenkomst en een verschil noemen tussen Erasmus en Luther.
- Ik kan mij in verschillende standpunten verplaatsen.
- Ik kan mijn eigen mening vormen en beargumenteren.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Aan welke kant van de Nederlandse opstand sta jij: Kenau of Filips II?
Voorbereiding:
- Kenau, Filips II en het beleg van Haarlem
- feiten en meningen
Missie: maak onderscheid tussen feiten en meningen en kies een kant van het verhaal
Resultaat: keuze Kenau of Filips II
Waarom? Door Kenau en Filips II te bestuderen, leer je dat je verschillende perspectieven kunt hebben en hoe dat komt. Zo leer je elkaar beter begrijpen.
Historische inhoud
- Nederlandse en Spaanse kant van het verhaal van het beleg van Haarlem in relatie tot de heldenstatus van Kenau en Filips II
Vaardigheden
- feiten en meningen
- multiperspectiviteit
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan de mening van Filips II over de Nederlandse Opstand toelichten met een voorbeeld.
- Ik kan met een voorbeeld uitleggen waarom de Nederlandse bevolking ontevreden was over Filips II.
- Ik kan het beleg van Haarlem uitleggen als voorbeeld van de strijd van Hollandse steden tegen Spanje tijdens de Nederlandse Opstand.
Dit kan ik straks:
- Ik kan in een bron aanwijzen wat een feit en wat een mening is.
- Ik kan een gebeurtenis van meerdere kanten bekijken.
- Ik kan beargumenteren waarom ik Kenau of Filips II meer bewonder.
- Ik kan in mijn argumenten bewust kiezen voor feiten en meningen.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Welke historische 16e-eeuwse kandidaat is het meest relevant voor jou?
Voorbereiding:
- soorten argumenten voor relevantie
- pitch voorbereiden met AUB-methode
Missie: kies een kandidaat en onderbouw met argumenten waarom deze voor jou relevant is.
Resultaat: pitch
Waarom? In Nederland heb je vrijheid van meningsuiting. Maar je moet je mening wel onderbouwen met goede argumenten, anders nemen anderen je niet serieus en kan je ze zeker niet overtuigen.
Historische inhoud
- biografieën van historische personen uit de 16e eeuw
Vaardigheden
- argumenteren volgens de AUB-methode
- presentatie maken (pitch)
- conclusie trekken
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan uitleggen waarom ik iemand relevant vind.
Dit kan ik straks:
- Ik kan mijn keuze voor een historisch persoon als historische held beargumenteren.
- Ik kan drie verschillende soorten argumenten geven waarom een historisch persoon relevant is.
- Ik kan mijn argumenten uitwerken volgens het AUB-model.
- Ik kan bronnen selecteren die mijn argumenten ondersteunen.
- Ik kan mijn onderbouwde keuze in een pitch verwerken.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Tegen welke historische held kijk jij het meeste op?
Voorbereiding:
Missie: pitch jouw historische held
Resultaat: pitch
Vaardigheden
- presentatie maken (pitch)
- spreken voor publiek
- kritisch denken: wat bepaalt wat ik en anderen relevant vinden?
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik weet hoe je een pitch maakt.
Dit kan ik straks:
- Ik kan een pitch geven over mijn onderbouwde keuze.
- Ik kan pitches van mijn klasgenoten beoordelen.
- Ik kan samen met anderen een onderbouwd advies formuleren.
Historische inhoud
- de Nederlandse Opstand (oorzaken en gevolgen)
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan verschillende gebeurtenissen uit de Nederlandse Opstand op chronologische volgorde zetten.
- Ik kan uitleggen door welke gebeurtenissen de Republiek in 1588 ontstond.
- Ik kan met drie voorbeelden uitleggen welke groepen tegenover elkaar stonden tijdens de Nederlandse Opstand.
Kiezen om de schilderijen Marten en Oopjen wel of niet aan te kopen
Uitdaging:
In deze module spelen leerlingen de rol van museumconservator. Ze adviseren de museumdirectie van Museum XVII over het wel of niet aankopen van Rembrandts schilderijen Marten en Oopjen. Staan deze schilderijen symbool voor de 17e eeuw?
Schilderkunst
Sleutelbegrip: schilderkunst
Wat kunnen we leren over de 17e eeuw door naar schilderkunst te kijken?
Bronnenonderzoek
Hoofdvaardigheid: bronnenonderzoek
Met bronnenonderzoek leren leerlingen kritisch denken. Door bronnen op betrouwbaarheid, bruikbaarheid en representativiteit te onderzoeken, leren ze informatie op waarde schatten en oordelen over actuele en historische gebeurtenissen.
Kenmerkend aspecten
- burgerlijk bestuur en stedelijke cultuur in Nederland
- ontstaan van handelskapitalisme en begin van een wereldeconomie
- slavenarbeid op plantages en de opkomst van het abolitionisme
Historische inhoud
- in de tijd plaatsen van tijdvak regenten en vorsten
- introductie sleutelbegrip: schilderkunst
- introductie: de Republiek
Vaardigheden
- in de tijd plaatsen
- kritisch denken: wat leer je over de 17e eeuw door naar schilderijen te kijken?
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik herken 17e-eeuwse schilderkunst als ik het vergelijk met schilderkunst uit andere tijdvakken.
- Ik kan uitleggen waarom de 17e eeuw in Nederland de Gouden Eeuw genoemd wordt en verklaren waarom deze naam niet helemaal juist is.
- Ik kan de tijd van regenten en vorsten invullen op een tijdbalk.
Optioneel:
- Ik kan voorbeelden noemen van hoe de Republiek er in de tijd van regenten en vorsten voorstond op het gebied van politiek, economie, sociale verhoudingen en cultuur. [hoort bij ‘Introductie de Republiek’]
- Ik kan als ik naar 17e-eeuwse schilderijen kijk, deze indelen op onderwerp. [hoort bij ‘Werkvorm: Schilderijen placemat’]
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Wie zijn Marten en Oopjen en wat is hun relatie met de rijkdom en handelsgeest van de 17e eeuw in Holland?
Voorbereiding:
- rijkdom en handelsgeest in de 17e eeuw
- bruikbaarheid van bronnen
Missie: onderzoek hoe de families van Marten en Oopjen aan hun geld kwamen
Resultaat: mate van interesse in de schilderijen van Marten en Oopjen
Waarom? Door naar oude kunst te kijken leer je over het leven van vroeger. De meeste kunst hangt in musea, maar soms bij mensen thuis. Wat vind jij? Moet die voor iedereen te bezichtigen zijn?
Historische inhoud
- de relatie tussen Marten en Oopjen en handelskapitalisme en wereldeconomie
Vaardigheden
- bruikbaarheid bronnen
- oorzaak en gevolg
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan een oorzaak en een gevolg noemen voor de welvaart van de Republiek in de 17e eeuw.
- Ik kan beschrijven wat handelskapitalisme is en wat dit te maken heeft met de VOC en de WIC.
- Ik kan uitleggen waarom er veel schilderkunst is gemaakt in de Republiek van de 17e eeuw en wie deze schilderijen kochten.
- Ik kan met een voorbeeld duidelijk maken dat de welvaart in de Republiek ongelijk was verdeeld.
Dit kan ik straks:
- Ik kan een beschrijving geven van het leven van Marten en Oopjen.
- Ik kan uitleggen op welke manier Marten en Oopjen aan geld kwamen om hun schilderijen te laten maken.
- Ik kan bronnen uitkiezen die bruikbaar zijn voor mijn onderzoek.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Wat is de waarde van Marten en Oopjen in vergelijking met andere Hollandse meesters?
Voorbereiding:
- Rembrandt, een echte Hollandse meester
- de waarde inschatten van schilderkunst
Missie: bepaal hoeveel de schilderijen Marten en Oopjen waard zijn
Resultaat: mate van interesse in de schilderijen van Marten en Oopjen
Waarom? Kunstwerken worden voor grote bedragen verkocht. Het is goed om na te denken over waarom dat zo is. Wat leer je daarmee over het verleden en nu? En wat doet die waarde van een schilderij met jouw oordeel over een schilderij? Wordt die mooier of interessanter?
Historische inhoud
- Hollandse meesters en de waarde van schilderkunst
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan beschrijven wie de kopers waren van schilderkunst in de Republiek en welke invloed dat had op de genres van de schilderijen die gemaakt werden.
- Ik kan vier genres noemen die kenmerkend waren voor de schilderkunst van Hollandse meesters.
- Ik kan drie schilderstijlen en/of technieken noemen van de schilderkunst van Hollandse meesters.
Dit kan ik straks:
- Ik kan uitleggen waarom Rembrandt een voorbeeld is van een Hollandse meester.
- Ik kan schilderijen op waarde inschatten met behulp van de factoren: kunstenaar, stijl en techniek, zeldzaamheid en genre.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Zijn Marten en Oopjen voorbeelden van macht in vergelijking met andere mensen op portretten uit de 17e eeuw?
Voorbereiding:
- politiek en bestuur in de tijd van Marten en Oopjen
- informatie uit bronnen halen
Missie: bepaal hoeveel macht de geportretteerden hebben
Resultaat: mate van interesse in de schilderijen van Marten en Oopjen
Waarom? Door de macht van historische personen te bestuderen, leer je over hoe mensen macht kunnen uitoefenen. Ook kan je nadenken over wie over jou macht heeft en welke macht jezelf hebt. En door historische portretten te onderzoeken, leer je beeldvorming toen en nu. Hoe laat iemand zich afbeelden en wat zegt dat over (de macht van) die persoon.
Vaardigheden
- ongeschreven bronnen
- geschreven bronnen
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan beschrijven hoe de Republiek in de 17e eeuw werd bestuurd.
- Ik kan beschrijven op welke manier het bestuur in de Republiek anders was dan het bestuur in andere Europese landen.
- Ik kan een voorbeeld geven van een taak van de Gewestelijke Staten, de Staten-Generaal, de stadhouder en de raadpensionaris van Holland.
- Ik kan twee punten noemen waardoor de stadhouder veel macht had.
- Ik kan twee punten noemen waardoor de raadpensionaris veel macht had.
Dit kan ik straks:
- Ik kan van portretten van mensen uit de Republiek in de 17e eeuw details noemen die iets zeggen over macht.
- Ik kan uit de toelichting van portretten kenmerken van macht halen.
- Ik kan de portretten van mensen uit de Republiek in de 17e eeuw op volgorde van veel naar weinig macht leggen.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Kunnen Marten en Oopjen in verband gebracht worden met slavernij?
Voorbereiding:
- winst door slavernij
- hoe kan je je mening beargumenteren
Missie: bepaal hoe Marten en Oopjen in verband gebracht kunnen worden met slavernij
Resultaat: mate van interesse in de schilderijen van Marten en Oopjen
Waarom? Door over de slavenhandel te leren, weet je dat de gevolgen nog steeds actueel zijn. Het is belangrijk je te beseffen dat mensen op verschillende manieren naar de 17e eeuw kijken. Niet voor iedereen was dit een ‘gouden’ tijd. Mensen zijn uitgebuit voor de grote rijkdom die behaald is.
Historische inhoud
- het 17e-eeuwse Hollandse slavernijverleden en de relatie met Marten en Oopjen
Vaardigheden
- argumenteren volgens de AUB-methode
- multiperspectiviteit
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan beschrijven wat de kolonisatie van Amerika en de slavenhandel van mensen uit Afrika met elkaar te maken hebben.
- Ik kan het verband uitleggen tussen slavenhandel, de driehoekshandel en handelskapitalisme.
- Ik kan beschrijven op welke manier de VOC en de WIC meewerkten aan slavenhandel.
- Ik kan beschrijven hoe de slavenhandel zorgde voor welvaart in de Republiek.
Dit kan ik straks:
- Met mijn kennis over het slavernijverleden kan ik:
- een argument geven waarom ik vóór de aankoop van de schilderijen van Marten en Oopjen ben.
- een argument geven waarom ik tegen de aankoop van de schilderijen van Marten en Oopjen ben.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Zijn Marten en Opojen het symbool van de 17e eeuw en moeten we ze kopen of niet kopen?
Voorbereiding:
Missie: presentatie maken van advies
Resultaat: stemmen over advies
Vaardigheden
- adviseren
- kritisch denken: wat leer je over de 17e eeuw door naar schilderijen te kijken?
Leerdoelen
Dit kan ik straks:
- Ik kan een advies geven met argumenten over het wel of niet kopen van de schilderijen van Marten en Oopjen.
- Ik kan mijn advies opbouwen met een inleiding, een kern en een slot en er een presentatie van maken.
Historische inhoud
- slavernij door de eeuwen heen
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan voorbeelden van slavernij noemen uit drie verschillende periodes.
- Ik kan voorbeelden van slavernij beschrijven.
- Ik kan argumenten geven waarom mensen in het verleden voor of tegen slavernij waren.
- Ik kan beschrijven welke rol de Afrikanen, de Europeanen en de Arabieren gespeeld hebben bij de ontwikkeling van de slavernij.
- Ik kan een verschil en een overeenkomst noemen tussen de slavernij in Amerika en de slavernij in Azië.
Dit kan ik straks:
- Ik kan de ontwikkeling van slavernij van prehistorie tot nu plaatsen op een tijdlijn.
- Ik kan uitleggen waarom in Nederland op 1 juli Keti Koti wordt gevierd.
Bepalen of de Franse Revolutie zin heeft gehad door inleven in ooggetuige
Uitdaging:
In deze module kruipen leerlingen in de huid van een persoon die de Franse Revolutie meemaakt. Ze verwerken hun ervaringen in hun ‘Revolutie journal’ en blikken terug: heeft de revolutie zin gehad? Willen ze stoppen of doorgaan met de revolutie?
Revolutie
Sleutelbegrip: revolutie
Wat kunnen we leren over revoluties door in te leven in de ervaringen van een ooggetuige?
Inleven
Hoofdvaardigheid inleven
Door zich in te leven in een andere tijd en plaats, leren leerlingen kritisch denken. Ze kunnen het perspectief van een ander innemen, nadenken over hoe opvattingen, handelingen en beslissingen van henzelf en anderen tot stand komen.
Kenmerkende aspecten
- het streven van vorsten naar absolute macht
- het streven naar grondrechten en naar politieke invloed van de burgerij in de Franse en Bataafse Revolutie
Historische inhoud
- in de tijd plaatsen van tijdvak pruiken en revoluties
- introductie sleutelbegrip: revolutie
Vaardigheden
- in de tijd plaatsen
- kritisch denken: wat betekent een revolutie voor mij?
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan een definitie geven van het begrip revolutie.
- Ik kan een voorbeeld geven van een culturele, economische en politieke revolutie.
- Ik kan oorzaken en gevolgen van de Franse Revolutie beschrijven.
- Ik kan de tijd van pruiken en revoluties invullen op een tijdbalk.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Wie ben jij in de Franse Revolutie en wil je in opstand komen?
Voorbereiding:
- de standen in de 18e eeuw
- inleven: hoe zag Frankrijk er in de 18e eeuw uit
Missie: maak een Frans persoon met hulp van een naam- en standkaartje
Resultaat: mate van tevredenheid over leven van persoon en ingevulde revolutiemeter (kom jij in opstand in 1789)
Waarom? Het is moeilijk om naar het verleden te kijken zonder je moderne opvattingen en gevoelens. Door je in te leven in een historisch personage helpt je beter te begrijpen waarom iets gebeurde, maar ook waarom nu iets gebeurt.
Historische inhoud
- absolutisme
- standensamenleving
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan de drie standen in het Frankrijk van de 18e eeuw beschrijven.
- Ik kan twee voorbeelden geven van voorrechten van de eerste en tweede stand.
- Ik kan twee voorbeelden beschrijven van onrecht dat veroorzaakte dat de derde stand in opstand kwam.
Dit kan ik straks:
- Ik kan me inleven in een Frans persoon uit de 18e eeuw door me voor te stellen hoe die eruit ziet en woont.
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door te bedenken of die tevreden is over het leven in zijn stand en of die in opstand komt in 1789.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Wat doe jij in de eerste fase van de Franse Revolutie als de koning vlucht? En wil je in opstand komen?
Voorbereiding:
- uitbraak Franse Revolutie
- inleven: hoe reageerden mensen op gebeurtenissen tijdens de Franse Revolutie
Missie: kies of je de koning helpt of verraadt en schrijf een geheime boodschap
Resultaat: ingevulde revolutiemeter (kom jij in opstand in 1791)
Waarom? Van de Franse Revolutie kan je leren dat als mensen zich organiseren, zoals in de Nationale Vergadering, ze veel kunnen bereiken. Ook weet je dat grote verschillen tussen arm en rijk kunnen leiden tot opstand, toen en nu.
Historische inhoud
- eerste fase Franse Revolutie tot de vlucht van de koning in 1791
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan vier gebeurtenissen uit de eerste fase van de Franse Revolutie (1789-1791) in de juiste volgorde van tijd zetten.
- Ik kan het ontstaan van de Franse Revolutie verklaren door twee oorzaken te beschrijven.
- Ik kan uitleggen waarom de Franse koning Lodewijk XVI vluchtte en beschrijven hoe die vlucht verliep.
Dit kan ik straks:
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door vanuit hem of haar koning Lodewijk XVI te helpen of te verraden.
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door te bedenken of die in opstand komt in 1791.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Wat denk en voel jij als de leider van de radicalen Robespierre wordt onthoofd? En wil je in opstand komen?
Voorbereiding:
- Robespierre en de tijd van Terreur
- inleven: wat denken en voelen mensen
Missie: kies of je meejuicht of niet bij de onthoofding van Robespierre en verwoord wat je denkt en voelt
Resultaat: ingevulde revolutiemeter (kom jij in opstand in 1794)
Waarom? Van de Franse Revolutie kan je leren dat mensen op verschillende manieren verandering willen bereiken. Zo zetten mensen zich ook verschillend in ten aanzien van klimaatverandering. Moet die verandering snel en in één keer of juist langzaam in kleine stappen?
Historische inhoud
- tweede fase van Terreur tot de onthoofding van Robespierre (1794)
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan twee oorzaken en twee gevolgen van de periode van Terreur beschrijven.
- Ik kan uitleggen wat de Franse Revolutie en de opkomst van de periode van Terreur met elkaar te maken hebben.
- Ik kan uitleggen waardoor het begin en einde van de tweede fase van de Franse Revolutie (1792-1794) werden veroorzaakt.
Dit kan ik straks:
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door zijn of haar gedachten en gevoelens bij de onthoofding van Robespierre op te schrijven.
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door te bedenken of die in opstand komt in 1794.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Ben je voor of tegen de staatsgreep van Napoleon? En wil je in opstand komen?
Voorbereiding:
- derde fase van de Franse Revolutie en de opkomst van Napoleon
- inleven: wat wilden mensen tijdens de Franse Revolutie
Missie: kies of je voor of tegen de staatgreep van Napoleon bent en maak een pamflet
Resultaat: ingevulde revolutiemeter (kom jij in opstand in 1799)
Waarom? Door te leren over de staatsgreep van Napoleon, een heel populaire persoon in zijn tijd, kan je nadenken of een staatsgreep een rechtmatige manier is om aan de macht te komen.
Historische inhoud
- derde fase van de Franse Revolutie tot en met de staatsgreep van Napoleon (1799)
Vaardigheden
- inleven
- argumenten ordenen (weegschaalmethode)
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan drie voorbeelden van problemen in de derde fase van de Franse Revolutie (1795-1799) beschrijven.
- Ik kan uitleggen waarom Napoleon Bonaparte populair was bij de Franse bevolking.
- Ik kan uitleggen waarom Napoleon een staatsgreep pleegde.
Dit kan ik straks:
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door vanuit hem of haar een pamflet voor of tegen Napoleon te maken.
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door te bedenken of die in opstand komt in 1799.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Als je terugblikt op de Franse Revolutie: wil je stoppen of doorgaan?
Missie: beslis of jij wilt doorgaan of stoppen en versier of vermink je kokarde
Resultaat: stem met de klas voor stoppen of doorgaan en ingevulde ‘Revolutie journal’
Historische inhoud
Optioneel:
- tijd van het Consulaat tot de kroning van Napoleon tot keizer (1804)
Vaardigheden
- inleven
- multiperspectiviteit
- kritisch denken: wat betekent een revolutie voor mij?
Leerdoelen
Dit kan ik straks:
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door terug te kijken naar zijn of haar ervaringen tussen 1789 en 1799.
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door te kiezen of de Franse Revolutie doorgaat of stopt.
- Ik kan me inleven in mijn Franse persoon door zijn/haar ervaringen tijdens de Franse Revolutie te vergelijken met die van andere Franse personen (klasgenoten).
Historische inhoud
- Bataafse Revolutie (in brede zin: aanloop tot Bataafse Republiek in 1795)
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan beschrijven welke groep in Nederland in de 18e eeuw verandering wilde en uitleggen waarom.
- Ik kan beschrijven welke twee groepen tegenover elkaar stonden.
- Ik kan de belangrijkste gebeurtenissen tijdens de opstand en revolutie in Nederland op volgorde van tijd zetten.
- Ik kan uitleggen welk gevolg de revolutie in Nederland had.
- Ik kan zes overeenkomsten en één verschil tussen de revolutie in Nederland en de Franse Revolutie beschrijven.
Partij kiezen die met zijn ideeën het beste bijdraagt aan vooruitgang in de 19e eeuw.
Uitdaging:
In deze module voeren leerlingen campagne voor een partij die qua ideeën bij hen past. Ze duiken in de grote problemen van de 19e eeuw, bedenken daarvoor oplossingen en houden verkiezingen. Welke partij zorgt voor vooruitgang?
Vooruitgang
Sleutelbegrip: vooruitgang
Wat kunnen we leren over vooruitgang door onderzoek naar oplossingen voor problemen in de 19e eeuw?
Verandering en continuïteit (inhoudelijk)
Hoofdvaardigheid: verandering en continuïteit (inhoudelijk)
Door inzicht in verandering en continuïteit tussen en binnen tijdvakken leren leerlingen kritisch denken. Ze zijn in staat te oordelen over actuele en historische ontwikkelingen en gebeurtenissen.
Kenmerkende aspecten
- de Industriële Revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen
- het moderne imperialisme
- het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed
Historische inhoud
- in de tijd plaatsen van tijdvak burgers en stoommachines
- introductie sleutelbegrip: vooruitgang
- introductie: de Industriële Revolutie
Vaardigheden
- in de tijd plaatsen
- kritisch denken: wat betekent vooruitgang voor mij?
- gevolgen
- continuïteit en verandering
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan uitleggen wat het sleutelbegrip ‘vooruitgang’ betekent en hierbij historische voorbeelden geven.
- Ik kan uitleggen waarom vooruitgang niet voor iedereen en niet op elk vlak een verbetering is.
- Ik kan beschrijven welke gevolgen de vooruitgang in de 19e eeuw had.
- Ik kan de tijd van burgers en stoommachines plaatsen op een tijdbalk.
Optioneel [hoort bij introductie Industriële Revolutie]:
- Ik kan uitleggen wat de Industriële Revolutie is en door welke oorzaken die ontstond.
- Ik kan de gevolgen van de Industriële Revolutie beschrijven aan de hand van voorbeelden.
- Ik kan uitleggen waarom de Industriële Revolutie in Engeland begon.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Welke 19e eeuwse partij past bij mij en wat wil de doelgroep voor wie hij opkomt?
Voorbereiding:
- welke partij past bij mij?
- van standen naar klassen
- hoe maak je een goede slogan
Missie: maak een voorblad voor de campagnemap met partijnaam en slogan voor jouw partij.
Resultaat: voorblad campagnemap
Waarom? Door te leren over de 19e eeuw en geloof in dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor hun ‘vooruitgang’, leer je kijken naar onze moderne samenleving. Kun je door hard werken altijd succes bereiken? Politici zetten zich nu in voor kansengelijkheid. Is dat volgens jou de volgende stap in vooruitgang?
Historische inhoud
- gevolgen Industriële Revolutie
- ontstaan klassensamenleving
- verschillende partijen, doelgroepen en idealen
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan uitleggen wat een klassensamenleving is en wie tot welke klasse behoort.
- Ik kan twee verschillen en overeenkomsten beschrijven tussen de standensamenleving en de klassensamenleving.
- Ik kan van groepen in de samenleving van de 19e eeuw een ideaal beschrijven en uitleggen waarom de groep dat ideaal heeft.
Dit kan ik straks:
- Ik kan een slogan voor een partij uit de 19e eeuw bedenken die past bij de doelgroep en de idealen.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Hoe moet het armoedeprobleem volgens jouw partij opgelost worden?
Voorbereiding:
- armoede op het platteland
- armoede in de stad
- hoe maak je een droomspeech
Missie: maak een speech voor jouw partij over de oplossing van het armoedeprobleem
Resultaat: speech uitspreken en feedback geven
Waarom? De Industriële Revolutie zorgde voor veel welvaart in West-Europa, maar dat heeft nare gevolgen voor het klimaat in de wereld. Veel mensen vinden dat Europese landen verplicht zijn andere landen te helpen in de strijd tegen klimaatverandering. Vind jij ook dat op basis van de geschiedenis een land schuld heeft en ergens toe verplicht is?
Historische inhoud
- armoede
- leefomstandigheden 19e eeuw (platteland versus steden)
Vaardigheden
- speech schrijven
- spreken voor publiek
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan uitleggen wat armoede betekent, nu en in de 19e eeuw.
- Ik kan de verschillen tussen arm en rijk in de steden in de 19e eeuw beschrijven.
- Ik kan de gevolgen van de armoede van arbeiders beschrijven.
Dit kan ik straks:
- Ik kan een duidelijke en krachtige speech samenstellen.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Hoe moet het probleem rondom kinderarbeid volgens jouw partij opgelost worden?
Voorbereiding:
- werkomstandigheden 19e eeuw
- kinderarbeid
- hoe schrijf je een goede reactie
Missie: schrijf een ingezonden brief voor jullie partij
Resultaat: ingezonden brieven lezen en de beste brief selecteren
Waarom? Door te leren over werkomstandigheden in de 19e eeuw weet je welke slecht voor een mens zijn, zoals kinderarbeid, te weinig licht en te veel uren op een dag werken. Slechte werkomstandigheden zijn er nog steeds. Producten die jij koopt of hebt, zijn vaak goedkoop omdat ze in landen gemaakt zijn waarin arbeiders niet beschermd worden.
Historische inhoud
- fabrieken
- werkomstandigheden arbeiders
- kinderarbeid in de 19e eeuw
Vaardigheden
- schrijven van een reactie
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan uitleggen wat kinderarbeid is.
- Ik kan uitleggen met welke opeenvolgende stappen kinderarbeid in Nederland verdween.
Dit kan ik straks:
- Ik kan in een ingezonden brief schrijven over de oplossing van onze partij voor een probleem en argumenten daarvoor geven.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Hoe moet de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen volgens jullie partij opgelost worden?
Voorbereiding:
- vrouwenrechten in de 19e eeuw en feminisme
- hoe maak je een spotprent
Missie: maak een spotprent van het standpunt van jullie partij
Resultaat: spotprenten beoordelen en tips en tops geven
Waarom?: de geschiedenis kan een inspiratiebron zijn voor mensen die strijden voor gelijke rechten, zoals de feministen in de 19e eeuw. Zij hadden de moed om tegen de normen en waarden van hun tijd in te gaan. Ook vrouwen van nu doen dat, zoals de MeToo-beweging.
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan de ongelijke positie van vrouwen ten opzichte van mannen in de 19e eeuw beschrijven.
- Ik kan uitleggen met welke stappen het vrouwenkiesrecht tot stand kwam.
- Ik kan twee feministes noemen en beschrijven wat ze deden voor het stemrecht van vrouwen.
Dit kan ik straks:
- Ik kan een spotprent maken over het stemrecht voor vrouwen en het standpunt van onze partij daarin laten zien.
Onderzoeksvraag en lesopbouw
Onderzoeksvraag:
Welke partij zorgt voor de meeste vooruitgang en komt als winnaar uit de verkiezingsstrijd?
Missie: stel de campagnemap voor jullie partij samen
Resultaat: verkiezingsuitslag
Historische inhoud
- ontstaan politieke partijen
Vaardigheden
- argumenteren volgens de AUB-methode
- multiperspectiviteit
- kritisch denken: standpunt (her)overwegen
- kritisch denken: wat betekent vooruitgang voor mij?
Leerdoelen
Dit kan ik straks:
- Ik kan met mijn campagneteam de andere teams ervan overtuigen dat onze partij zorgt voor vooruitgang.
- Ik kan een weloverwogen stem uitbrengen op de partij die met haar perspectief het meest bij mij past.
Optioneel:
- Ik kan voor een publiek spreken en debatteren over een stelling.
Historische inhoud
- modern imperialisme
- uitbuiting door West-Europese landen buiten Europa (Belgisch-Congo, Afrika)
Leerdoelen
Dit weet ik straks:
- Ik kan uitleggen dat het modern imperialisme verband hield met de Industriële Revolutie.
- Ik kan de gevolgen van modern imperialisme voor Belgisch-Congo uitleggen met een voorbeeld.
- Ik kan met een voorbeeld uitleggen waarom in onze huidige tijd landen de strijd om grondstoffen voeren.
