Blink Lezen
Updates Blink Lezen
Bij Blink Lezen actualiseren we het lesmateriaal voortdurend aan de hand van veranderingen in de wereld en vragen uit de markt.
Op deze pagina houden we je op de hoogte van alle ontwikkelingen en updates.
Inhoudsopgave
Nieuwe leraarbladen
Schooljaar: 2024-2025
Er zijn nieuwe leraarbladen beschikbaar. Je vind Leerlijnen leesvaardigheid in Blink Lezen en Aandacht voor sterke lezers in de lesomgeving onder de Overkoepelende documenten. De leraarbladen Leerdoelen en leerlijnen en Leesaanpakken hebben we vernieuwd en in de lesomgeving vervangen.
De Rubrics leesvaardigheid is verbeterd en sluit nu perfect aan op bovenstaande leerlijn documenten.
Van de rubrics is nu naast een leerkrachtversie ook een versie voor de leerling. Je kunt de rubrics printen en digitaal invullen. Ze zijn ook te vinden in de Overkoepelende documenten, kijk dan bij Volgen & begeleiden.
Extra tips voor lesduur Wereldlezen
Schooljaar: 2024-2025
Sommige lessen Wereldlezen duren wat langer, afhankelijk van de teksten en de opdrachten. In de lesvoorbereiding én op de digibordschermen vind je daarom voortaan extra tips hoe je de lessen Wereldlezen (eventueel) in kunt korten.
Vanaf schooljaar 2025-2026 volgen hiervoor ook aanpassingen in het Leesdossier en het Tekstenboekje.
Minicolleges ‘Vragen in een leestoets’
Schooljaar: 2024-2025
Naast het ‘Oefenen voor de toets’ bij ieder thema 2 en 4 hebben we nog een extra hulpmiddel ontwikkeld: de Minicolleges ‘Vragen in een leestoets’.
Hierin leren de kinderen hoe ze vragen in een leestoets kunnen aanpakken. Handig om vooraf aan ‘Oefenen voor de toets’ door te nemen! Dit kan je leerlingen extra helpen bij het maken van toetsen begrijpend lezen.
Preteaching als extra handvat voor differentiatie in groep 4
Schooljaar: 2024-2025
Leerkrachten in groep 4 vroegen ons om extra handvatten voor differentiatie bij niveauverschillen tussen de leerlingen, met name in de eerste maanden van groep 4. Het niveau van de rijke teksten is voor de zwakke lezers soms een uitdaging. We hebben samen met scholen de aanpak van preteaching verder uitgewerkt, zodat er meer houvast is om met het wisselende niveau in de eerste maanden van groep 4 om te gaan:
- Het uitgangspunt blijft: zwakke lezers gaan met sprongen vooruit wanneer ze dezelfde rijke teksten blijven lezen als de andere kinderen, maar wel meer tijd krijgen om te lezen. Dit zit verwerkt in de aanpak van preteaching. Je leest hierover meer in het leraarblad Differentiatie en in het nieuwe leraarblad Preteaching.
- De preteaching wordt verder vergemakkelijkt: alles over preteaching vind je voortaan op een logische plek en per week bijeen. Waar nodig vullen we de preteaching aan met een stukje kennisopbouw (samenvatting van tekst) en/of woordenschat. Ook faciliteren we dat leerlingen teksten kunnen meelezen bij de audiofragmenten.
De preteaching voor de wereldleeslessen is beschikbaar vanaf:
- 19 december voor thema 3
- 13 februari voor thema 4
- 24 april voor thema 5
Updates Leesclub voor groep 4 t/m 8
Schooljaar: 2024-2025
Algemeen doel Leesclub: creëer een sociale beleving
Het doel van samen lezen is vooral een sociale beleving creëren rondom het boek – dit werkt motiverend. Een belangrijk doel van de Leesclub is dan ook dat leerlingen verschillende soorten boeken lezen en zo hun eigen ‘leessmaak’ ontwikkelen.
Juist doordat iedereen hetzelfde boek leest, komt ieder kind in aanraking met diverse soorten boeken en kun je dit ook met elkaar bespreken. Een kind hoeft niet elk boek ‘goed’ te vinden, maar vooral ook ontdekken waarom hij of zij een bepaald boek wel of niet goed of leuk vindt. Dat helpt bij het ontwikkelen van een eigen leessmaak en bij het kiezen van een volgend eigen boek.
Nieuwe opzet Leesclub
Leerkrachten geven ons ook feedback dat de lessen rond het Leesclubboek en het Voorleesboek wat veel zijn en soms lastig te plannen. We onderzoeken momenteel met een aantal scholen hoe we de opzet van de Leesclub kunnen aanpassen. Het belangrijkste doel van de Leesclub is dat boeken écht gaan leven en dat kinderen literaire competenties ontwikkelen. Zodra de nieuwe opzet goed werkt, zullen we deze vernieuwing in het lesmateriaal doorvoeren.
Update non-fictievoorleesboeken
De voorleesboeken worden over het algemeen goed gewaardeerd door leerkrachten én leerlingen. In de praktijk blijken de non-fictievoorleesboeken minder goed te werken, met uitzondering van De Zweetvoetenman. We zullen vanaf schooljaar 2025-2026 de andere non-fictievoorleesboeken gaan vervangen óf extra opties ernaast aanbieden.
Actueel aanbod Leesclubboeken
Daarnaast gaan we bekijken welke Leesclubboeken door scholen minder gewaardeerd worden dan andere boeken. Deze titels zullen we geleidelijk aan vervangen voor nieuwe boeken. Zo houden we het leesaanbod ook actueel.
Kinderboekenweek Special 2024
Schooljaar: 2024-2025
Elke jaar brengt Blink Wereld, samen met Blink Lezen, de actualiteit jouw klas in met lesspecials. Elk jaar verschijnt er ook een nieuwe Kinderboekenweek Special. Deze special staat live vanaf half september 2024.
Overige geplande updates
Schooljaar: 2024-2025
- Groep 4
- Het Leesclubboek Man op de maan (thema 4 ‘Ontdekkers’) wordt vervangen door Spekkie en Sproet van Janneke Schotveld.
- De les Klassenruil (thema 5 ‘Allemaal mensen’) bevatte een tekst uit Kidsweek over kinderen in Rusland die ‘legerlessen’ krijgen. Deze tekst kwam in een ander daglicht te staan door de oorlog in Oekraïne. Deze tekst is vervangen en zal vanaf schooljaar 2024-2025 niet meer in de boekjes staan.
- Op verschillende plekken passen we de woordkeuze aan naar veranderende inzichten. Zo wordt in de tekst over Capoeira (thema 5 ‘Allemaal mensen’) het woord ‘slaven’ vervangen door ’tot slaaf gemaakte mensen’. In de tekst Wereldklanken van dit thema is ‘indianen’ vervangen door ‘Native Americans’.
- Groep 5/6 en 7/8
- Aan alle opdrachten van de Minicolleges in het Leesdossier zijn de antwoorden toegevoegd.
- Bij een aantal lessen zijn ‘inkorttips’ toegevoegd in de lesvoorbereidingen en op de digibordschermen met verwijzingen naar de tekst en het Leesdossier.
- Bij enkele lessen waarin de teksten als te moeilijk of te lang worden ervaren, vind je printbladen met andere teksten. Deze zijn korter, van een wat lager niveau, of met minder tekst.
- Bij enkele lessen worden aanpassingen gedaan om deze makkelijker te kunnen organiseren.
- Groep 5/6
- De les over Hiroshima (thema 1 ‘Rampzalige gebeurtenissen’, pakket 5/6A) wordt door de toegenomen oorlogen in de wereld door sommige kinderen als heftig ervaren. Deze les gaan we daarom vervangen. Voor schooljaar 2024-2025 is er een extra les in Blink Studio beschikbaar: Trillende aarde. Deze les gaat over de aardbevingen in Groningen. Je kunt deze les dan desgewenst doen in plaats van de les over Hiroshima. Vanaf schooljaar 2025-2026 zullen we de les ook in de boekjes vervangen.
- Bij het thema ‘Klimaatstrijders’ (thema 4, pakket 5/6B) hebben we een extra les gemaakt om het thema meer van een positieve kant te kunnen belichten: De kinderklimaattop. Hierin lezen de kinderen over waar wij in Nederland goed in zijn. Met welke maatregelen zouden we Nederland kunnen helpen om ook goed te zijn voor het klimaat? Deze les kan gegeven worden in plaats van ‘Klimaatdromen’ en wordt vanaf schooljaar 2025-2026 ook in de boekjes vervangen.
- In het thema ‘Te gekke uitvindingen’ (thema 4, pakket 5/6A) zat een aantal lessen waarin de teksten te complex waren. Deze lessen worden aangepast. Bij dit thema verschijnen dit jaar daarom nieuwe boekjes.
- Groep 7/8
- Het Leesclubboek Ali’s oorlog van Lydia Rood (thema ‘Van de straat’, pakket 7/8B) bevat veel straattaal – waaronder scheldwoorden, die door de hoofdpersonen worden gebruikt om anderen te kwetsen. Dat is dan ook de thematiek die in het boek centraal staat. Omdat dit boek in 2014 is geschreven, hadden sommige scheldwoorden toen nog niet de zeer negatieve lading die ze nu wel hebben. Daarom gaan we in overleg met de auteur het taalgebruik aanpassen naar deze tijd. Deze update zal vanaf schooljaar 2025-2026 doorgevoerd zijn.
Leerpakketten gereed
Vanaf schooljaar 2023-2024 zijn alle leerpakketten gereed.
We ronden in schooljaar 2023-2024 de laatste thema’s van groep 7/8A af; deze thema’s zitten in pakket 7/8A en zitten in de combinatiepakketten 6/7/8 jaar 1 en 6/7/8 jaar 3. De boeken van deze thema’s worden nageleverd.
- Thema 3a ‘Op de vlucht’ komt 15 december live te staan in Blink Studio.
- Thema 4a verschijnt in februari. Als je werkt met pakket a ga je na de voorjaarsvakantie met je klas aan de slag met het thema.
Kinderboekenweek Special 2023
Schooljaar: 2023-2024
Elke jaar brengt Blink de actualiteit jouw klas in met lesspecials. Deze specials sluiten aan bij zowel Blink Wereld als Blink Lezen. De volgende special is beschikbaar in de lesomgeving:
- Verhalen achter de voordeur. Een special aansluitend bij het thema ‘Bij mij thuis’ van de Kinderboekenweek 2023. In deze les leren de kinderen dat ’thuis’ voor iedereen iets anders betekent. Ze lezen fragmenten uit bekende kinderboeken en ontdekken allerlei thuissituaties. Daarna tekenen ze hun eigen thuis, of droomthuis.
Wijzigingen minicolleges
Schooljaar: 2023-2024 + 2024-2025
Het doorvoeren van kleine wijzigingen in de minicolleges groep 5-8, zoals:
- Aan de afsluitende vraag ‘wat wil je onthouden’ worden concrete suggesties toegevoegd, omdat we van leerkrachten hoorden dat het voor kinderen lastig was om hier iets te noteren. Dat zal vanaf augustus 2023 zichtbaar zijn op het digibord.
- Er komen bij alle mini-colleges voorbeeldantwoorden in het antwoordenboekje.
- De lesdoelen worden aangescherpt. Niet alleen wat ze ontdekken, maar ook hoe ze dat gaan doen wordt toegevoegd. Hierdoor komt beter naar voren om welke vaardigheid het draait in het mini-college. Dit wordt vanaf augustus 2023 zichtbaar op het digibord en vanaf schooljaar 2024-2025 ook aangepast in het leesdossier en daarmee zichtbaar voor leerlingen.
Extra vragen bij Wereldlezen en Leesclub
Schooljaar: 2023-2024
Bij de lessen Wereldlezen en bij de Leesclub voegen we in de lesvoorbereiding extra vragen toe op woord- zin- of alinea/tekst niveau (conform de indeling van vragen in ‘Oefen voor de toets’). Op die manier kun je na de oefentoets begrijpend lezen (en uiteraard ook voor of na een LVS-toets) voor de soort vragen die leerlingen nog lastig vinden extra aandacht hebben in de klas.
‘Leestips’ in de lesomgeving
Schooljaar: 2023-2024 + 2024-2025
De lesstroken ‘Kies jouw boek!’ en ‘Wat hebben we gelezen’ verdwijnen uit de themastructuur in Blink Studio. In plaats daarvan plaatsen we gedurende schooljaar 2023-2024 ‘leestips’. Daar komen tips voor boeken en boekpromotie bij het betreffende thema en voor activiteiten bij de keuzeboeken om samen met de klas in de Leesclub te doen.
Aanpassing thema Familiedrama’s
Schooljaar: 2023-2024
Aanpassen van het thema Familiedrama’s in groep 7/8 pakket B. Naar aanleiding van feedback van leerkrachten aan het begin van dit schooljaar hebben we een aantal teksten aangepast en dit wordt doorgevoerd in al het materiaal en in de leesdossiers vanaf schooljaar 2023-2024.
Leesclubboek Man op de maan wordt vervangen
Schooljaar: 2023-2024 + 2024-2025
Het leesclubboek Man op de maan van het thema Ontdekkers (thema 4) van groep 4 wordt als te makkelijk ervaren. Dit boek gaan we vervangen voor schooljaar 2024-2025. Dat kan helaas niet eerder, omdat dit boek al in januari dit jaar gedrukt moest worden om op tijd in de pakketten voor 2023-2024 leverbaar te zijn. Als tijdelijke oplossing voor 2023-2024 bieden we daarom extra leesteksten die je zelf kunt printen en waarmee de Leesclub verder ingevuld kan worden.
Vervanging filmles Het paard van Sinterklaas
Schooljaar: 2023-2024
De filmles Het paard van Sinterklaas in het thema Hollands Glorie (groep 5/6 pakket A) wordt vervangen door de filmles Minoes, naar het boek van Annie MG Schmidt dat bij dit thema hoort. Een deel van de leerkrachten gaf aan te zoeken naar aanknopingspunten om het boek meer te laten leven bij de leerlingen en deze filmles kan daaraan bijdragen.
Andere digitale oplossing voor thema Online wereld
Schooljaar: 2023-2024
In het thema Online wereld van groep 5/6 pakket B wordt de les ‘Saroos digitale zoektocht’ aangepast. Van leerkrachten kregen we terug dat de kinderen “verdwaalden” op Google Maps. Ook is deze site op sommige scholen geblokkeerd. We gaan een andere digitale oplossing zoeken die kinderen toch het Google Maps gevoel geeft, maar die wat gestuurder en makkelijker te navigeren is.
Rubric leesvaardigheid
Schooljaar: 2023-2024
Van de ‘Rubric leesvaardigheid’ (te vinden onder de knop Overkoepelende documenten in Blink Studio, bovenin het overzicht met alle thema’s van een pakket) wordt ook een digitale, invulbare Word-versie gemaakt.
Themaplein stopt met huurpakketten
Schooljaar: 2023-2024
Blink Lezen werkt samen met Themaplein van Schoolsupport. Themaplein stelt voor ieder thema van Blink Lezen een divers en volledig boekenpakket samen. Vanaf schooljaar 2023-2024 is het bij Themaplein van Schoolsupport niet meer mogelijk om boekenpakketten te huren.
Wel is het mogelijk om boekenpakketten of losse boeken te kopen via Schoolsupport of je kunt in samenwerking met je bibliotheek boeken in de klas halen. De bibliotheek kan zelf bekijken wat zij aan boeken rond het thema in huis hebben. Daarbij kun je hen ter inspiratie de door Themaplein samengestelde boekenlijst sturen. De Themaplein boekenlijst vind je in de lesomgeving bij ieder thema onder Documenten.
Startvideo
Schooljaar: 2022-2023
Vanaf komend schooljaar begint elk thema met een startvideo voor de leerkracht. In deze video vertellen we je hoe het thema is opgebouwd, wat de kinderen gaan lezen en welke lessen je gaat doen. Een korte thema-voorbereiding dus!
Leesclubboek De Vuurvogel
Schooljaar: 2022-2023
Het leesclubboek De Vuurvogel bij het tweede thema voor groep 4 ‘Verhalenvertellers’ werd als te moeilijk ervaren. Dit kwam met name doordat er te veel lastige en lange woorden in voorkwamen. Wij hebben contact opgenomen met uitgeverij Volt en in overleg met de schrijver van het boek (Bette Westera) is de tekst vereenvoudigd. Het leerpakket voor groep 4 bevat nu een vernieuwde, vereenvoudigde versie van dit boek.
Aanduiding pagina’s leesclubboek en voorleesboek
Schooljaar: 2022-2023
Bij de activiteiten van de Leesclub was niet altijd direct duidelijk tot welke bladzijde het boek gelezen moest zijn. Dit is nu overal toegevoegd op de eerste pagina van de lesvoorbereiding, bij de eerste les van het leesclubboek en het voorleesboek.
Documenten in de lesomgeving
Schooljaar: 2022-2023
Voor meer overzicht en helderheid hebben we de documenten in de lesomgeving ingedeeld in verschillende categorieën. De categorieën passen bij het doel van het document: achtergrond, voorbereiden, lesmateriaal, volgen en begeleiden. Je vindt ze onder de knop ‘documenten’ bij iedere jaargroep en bij ieder thema. Ook kun je voortaan kiezen of je documenten wilt bekijken (klik op het oogje) of wilt downloaden (klik op de pijl).
Leesdoelen in thema-overzicht
Schooljaar: 2022-2023
Leerkrachten vroegen om meer inzicht in de leesdoelen: wat zijn de doelen voor voortgezet technisch lezen en voor begrijpend lezen en hoe zie ik dat terug in de lessen? In navolging van groep 4 staan vanaf dit schooljaar daarom ook bij alle thema’s van 5 tot en met 8 de leesdoelen benoemd in het thema-overzicht. Daarin zie je wat er per les aan bod komt voor voortgezet technisch lezen, begrijpend lezen en verdiepend lezen.
Voorbeeldplanning leesclubboek groep 5 t/m 8
Schooljaar: 2022-2023
In de voorbeeldplanning stond dit schooljaar dat je in week 1 en 2 bezig bent met het leesclubboek en daarna in week 3 start met het voorleesboek. In de praktijk bleek dat hierdoor de tweede en derde activiteit bij het leesclubboek te dicht bij elkaar zat, waardoor het niet haalbaar was om voldoende pagina’s gelezen te hebben. Daarnaast willen veel leerkrachten liever eerder starten met het voorleesboek. De voorbeeldplanningen zijn daarom aangepast.
Doelen minicolleges
Schooljaar: 2022-2023
Op de doelenschermen van de minicolleges is de formulering gewijzigd. Het leesdoel van de les zoals dat in de lesvoorbereiding staat matcht nu in terminologie beter met dat op het scherm. Ook wordt het nu op het scherm duidelijker welke manieren de kinderen in het minicollege inzetten om het leesdoel te oefenen.
Nieuwe leraarbladen
Schooljaar: 2022-2023
In Blink Studio zijn onder de knop Downloads diverse leraarbladen te vinden. Deze bevatten uitleg over diverse aspecten van leesonderwijs en hoe deze verwerkt zijn in Blink Lezen.
Er worden nog een aantal nieuwe leraarbladen ontwikkeld, die in de loop van schooljaar 2022-2023 beschikbaar zijn in de lesomgeving. Het gaat onder andere om de volgende leraarbladen: ‘begrijpend en verdiepend lezen’, ‘koppeling wereldoriëntatie en lezen’, ‘kerndoelen en leerlijnen’ en ‘leesaanpakken’.
Lesvoorbereidingen bij het Begin en Slot van elk thema
Schooljaar: 2022-2023
Bij elk thema worden lesvoorbereidingen toegevoegd bij het Begin en Slot, zodat er per scherm duidelijk is wat de bedoeling is en welke activiteiten in het leesdossier gedaan kunnen worden.
Blink Lezen Volgbord en Rubric toegevoegd
Schooljaar: 2022-2023
Veel leerkrachten zoeken naar nieuwe manieren om de voortgang van het lezen van kinderen te kunnen volgen. In het najaar van 2021 hebben we hier met leerkrachten verder over gesproken. In januari is in de lesomgeving daarom het Volgbord toegevoegd. Dit geeft inzicht in de diverse aspecten die je tot een goede lezer maken. Bij deze aspecten is benoemd hoe je dit als leerkracht zou kunnen volgen. Een van deze instrumenten is de Rubric leesvaardigheid voor groep 5 tm 8, eveneens toegevoegd in januari.
Leerlingen volgen
Schooljaar: 2022-2023
Bij alle thema’s wordt aan het thema-overzicht een schema toegevoegd waarin leerkrachten snel kunnen zien welke focus (begrijpend lezen, vlot en vloeiend lezen, etc) de lessen in het thema hebben. Ook staat erin hoe andere doelen en competenties terugkomen in elk thema. Aanvullend is er een volgblad waarop de leerkracht kan volgen hoe de kinderen presteren op leesvaardigheid, met de focus op het hoofddoel elke les. De leerkracht heeft zo alle kinderen en lessen in één overzicht.
Diverse kleine aanpassingen
Schooljaar: 2022-2023
Naar aanleiding van feedback van leerkrachten zijn op diverse plekken in het lesmateriaal kleine zaken aangepast. Met name in de lesvoorbereidingen is dit het geval. Het gaat dan bijvoorbeeld om vermeldingen van onderwerpen in boeken die gevoelig kunnen liggen en daarom vooraf goed zijn om te weten, denk aan een familielid van een hoofdpersonage dat overlijdt.
Gi-ga-groene les
Schooljaar: 2022-2023
Net als vorig jaar, ontwikkelen we ook dit jaar weer een speciale les voor bij de Kinderboekenweek. De les staat vanaf 15 september voor je klaar in de lesomgeving. Je leest er binnenkort meer over!
