Veelgestelde vragen

Lezen blijkt vooralsnog het beste te gaan vanaf papier, zeker voor de nog niet zo ervaren lezers: het geeft meer focus en rust. Daarbij kunnen ze dan in de papieren tekst ook passages markeren of andere aantekeningen maken als dat nodig is. Daarom zit er bij Blink Lezen per thema een papieren leesdossier : een boekje waarin alle werkbladen gebundeld zijn én waar een bijlage bij zit met alle gedrukte leesteksten. De opdrachten maken de kinderen ook op papier. Dit sluit beter aan bij de verwerkingsvormen die bij sommige opdrachten worden gebruikt, zoals het maken van een tekening of het invullen van een schema.

De pdf’s van deze leesdossiers kunnen wel ingepland worden in de leerlingomgeving. Als een leerling bijvoorbeeld thuis in quarantaine zit, kunnen de teksten op deze manier gelezen worden en de opdrachten zelf worden geprint.

De leesclubboeken ontvangen de kinderen ook fysiek, als onderdeel van het leerpakket. De leerkracht kan het leesclubboek ook inplannen voor leerlingen zodat ze het via de Blink e-reader kunnen lezen. In de Blink e-reader zit een voorleesfunctie voor leerlingen die moeite hebben met lezen. Het lettertype kan groter gemaakt worden. En het lettertype kan worden gewijzigd, bijvoorbeeld in het dyslexiefont.

Technisch lezen, vloeiend lezen, begrijpend lezen en verdiepend lezen komen geïntegreerd in het lesmateriaal aan bod. Dat betekent dat bijvoorbeeld in een les Wereldlezen meerdere vormen van lezen aan bod kunnen komen. Hierdoor is niet heel specifiek aan te wijzen waar technisch (of begrijpend) lezen aan bod komt.

Deze combinatie is ook heel logisch: om een tekst te kunnen begrijpen zul je deze ook altijd technisch en vloeiend moeten kunnen lezen. En wanneer je vooral nog veel moet oefenen met technisch en vloeiend lezen, is het wel zo motiverend (en leerzaam) om iets met de inhoud van een tekst te doen – dat is immers altijd de reden waarom je zou willen lezen. Daarbij blijkt uit onderzoek dat onderscheid maken in soorten lezen verwarrend is voor leerlingen en niet bijdraagt aan het beter en meer gemotiveerder lezen.

In de thema-overzichten geven we voor jou als leerkracht wel aan welke onderdelen van de les betrekking hebben op technisch en begrijpend lezen, zodat je als leerkracht weet wat er aan bod komt en je eventueel bepaalde accenten kunt leggen in een les.

• In groep 4 ligt het zwaartepunt hier meer op technisch lezen en vloeiend lezen  – altijd met aandacht voor de inhoud van de tekst en begrijpen waar het over gaat.
• In groep 7/8 het zwaartepunt op begrijpend en verdiepend lezen, waarbij het vlot en vloeiend lezen aan bod blijft komen als ‘onderhoud’.

Uiteraard houden we rekening met de verschillende soorten toetsen die scholen nu gebruiken voor lezen, waaronder de Cito-toets. We ontwikkelen samen met toetsontwikkelaars van verschillende toetsingspartijen oefentoetsen waarmee kinderen goed voorbereid zijn op de eindtoets. Naast deze vorm van echt summatief toetsen, bieden we verschillende tools (o.a. rubrics) om de voortang van de kinderen bij te houden. We geven in het lesmateriaal duidelijk aan hoe dit binnen Blink Lezen in elkaar zit en werkt.

Er zijn vijf thema’s per jaar. Met een thema ben je 6-7 weken bezig. De thema’s geef je telkens in een blok tussen de vakanties. Met thema 1 start je bijvoorbeeld na de zomervakantie en je rondt het thema af voor de herfstvakantie. Met thema 2 start je vervolgens na de herfstvakantie en je rondt het af voor de kerstvakantie.

Blink Lezen gaat uit van dagelijks ongeveer een half uur zelfstandig lezen. Per thema bieden we hiervoor één leesclubboek dat alle leerlingen krijgen. Daarna kunnen kinderen een boek (fictie of non-fictie) lezen dat binnen het thema past of iets dat ze zelf graag lezen. Wij bieden boekenlijsten met adviezen voor boeken en verwerken tips voor het kiezen van een boek dat bij je past in het lesmateriaal. De kinderen houden hun leeservaringen bij in hun leesdossier.

Per week geef je één les Wereldlezen. Deze les duurt ongeveer 60 minuten.

De thema’s voor groep 5 t/m 8 bevatten elk vier minicolleges van 30 minuten. Bijvoorbeeld over hoe je beoordeelt of een tekst betrouwbaar is. Deze minicolleges sluiten altijd aan bij een les Wereldlezen. Wat je in het minicollege leert, pas je vervolgens toe in de les Wereldlezen.

Tot slot is ook voorlezen onderdeel van Blink Lezen. Per thema is er een bijpassend voorleesboek gekozen, waar op het digibord achtergrond-info of korte activiteiten of vragen bij worden gegeven om het boek nog meer te laten leven. Daarnaast kun je natuurlijk ook zelf een boek kiezen dat je graag voorleest.

Op deze pagina lees je meer over de structuur en opbouw van Blink Lezen.

De eerste +/- twee weken van een thema lezen de kinderen op school in hetzelfde leesboek. Dat boek mogen ze houden!. Zo bouwen ze door de jaren heen hun eigen kinderboekencollectie op. Uiteindelijk hebben ze 25 eigen boeken!  Deze boeken hebben we geselecteerd in samenwerking met ons Kinderpanel.

Bij de leesclubboeken bieden we diverse werkvormen en opdrachten aan, waardoor het boek gaat leven en er in de klas samen over gesproken kan worden. Dit zorgt voor meer plezier in het lezen; kinderen geven zelf aan dat ze het erg leuk vinden om het met elkaar te hebben over een boek.
Met dit boek en de opdrachten komt ook het onderdeel ‘literaire competenties’ aan bod, zoals genoemd in de nieuwe voorstellen voor kerndoelen vanuit het team Nederlands van Curriculum.nu.

De kinderen lezen het leesclubboek in principe gewoon op school. Je ruimt dus in je rooster tijd in voor kinderen om zelf – in hun eigen tempo – in het boek te gaan lezen. Het beste is om kinderen per dag 30 minuten zelf te laten lezen; dan maken ze echt meters en dit draagt veel bij aan het vergroten van hun leesvaardigheid. Hoe meer je leest, hoe beter je gaat lezen.

Deze boeken zitten in het pakket van Blink Lezen. Door de samenwerking met alle grote kinderboekenuitgevers van Nederland kunnen we deze boeken binnen de prijs aanbieden.

Losse woordrijtjes komen niet aan bod, leesmoeilijkheden komen aan bod wanneer deze daadwerkelijk in teksten voorkomen. De losse woordrijtjes kunnen in groep 3 zinvol zijn om het lezen te automatiseren en snelheid te ontwikkelen, maar in groep 4 kan deze tijd en energie beter besteed worden aan veel lezen in zelfgekozen boeken, het lezen van rijke teksten die aansluiten bij uitdagende thema’s en het maken van interessante opdrachten. Kinderen die moeite hebben met langere teksten of met langere zinnen, kunnen beter korte teksten met kortere zinnen lezen, of herhaald lezen, dan oefenen met losse woorden. Ook inzicht geven in de morfologische structuur van woorden kan met woorden uit rijke teksten gedaan worden, in plaats van met woordrijtjes.

De aanpak van technisch en vloeiend lezen is de volgende:

• Heel veel oefenen met (vrij) lezen, zo nodig met audio-ondersteuning.
  De beste manier om beter te leren lezen is: veel lezen in zelfgekozen boeken en rijke teksten. De audio-ondersteuning helpt de zwakkere lezers vooruit.
• Veelvuldig hardop lezen.
  Het voordeel van hardop lezen (of zachtjes voor jezelf mompelen), is dat je alle woorden uit moet spreken. Vormen van hardop lezen in Blink Lezen zijn bv ondertitels lezen, karaoke lezen, voorlezen en voor-koor-, duo-, papegaai-, theater- en tutorlezen
• Rijke teksten rond een thema.
  Rijke teksten rond een thema zorgen voor leesplezier, leesmotivatie, samenhang en verdieping. Als kinderen een (technisch) lastig woord tegenkomen, dan kan de context het decoderen ondersteunen.
• Geestige woorden.
  Bij een aantal teksten geven we in groep 4 vóór het lezen expliciet instructie over een aantal woorden waar ‘iets’ mee aan de hand is. Het gaat hierbij om specifieke leesmoeilijkheden, taalbewustzijn en/of woordenschatuitbreiding.
• Herhaald lezen.
  Herhaald lezen van teksten bevordert het automatiseren van het technisch lezen.
• Een aanpak voor alle kinderen, inclusief de kinderen die moeite hebben met (technisch) lezen.
  Niet ieder kind heeft hetzelfde leesniveau of hetzelfde tempo van leesontwikkeling. Door hier gericht aandacht voor te hebben en op bepaalde punten extra ondersteuning te bieden, kan ieder kind beter leren lezen.

Een nieuwe lesmethodiek invoeren vraagt om aanpassingen. Van de leraren, de leerlingen en de school als geheel. Omdat Blink Lezen een structurele verandering is in de aanpak van lezen, bieden we een begeleidingsprogramma aan. Zodat jij en je team alles uit Blink Lezen halen wat erin zit. En de leerlingen meer plezier krijgen in lezen en hun leesvaardigheid verbeteren.

Blink Lezen geeft je de tools om op een vernieuwende en effectieve manier leesonderwijs te geven. Omdat jij als leerkracht degene bent die het verschil maakt. Met het begeleidingsprogramma van Blink Lezen, maak jij je de professionele vaardigheden eigen, die de opbrengsten van leesvaardigheid vergroten door heldere en effectieve lessen.

Het begeleidingsprogramma Blink Lezen begeleidt jou en je team gedurende twee jaar en helpt jullie om de nieuwe aanpak te doorgronden, toe te passen en te verankeren.

Lees alles over het begeleidingsprogramma

Bij grote scholen is de groep van leerkrachten ook groter. Om effectieve sessies te kunnen verzorgen, plannen we meerdere bijeenkomsten zodat de groepen niet te groot zijn.

Meer over het begeleidingsprogramma

Dat is zeker mogelijk. De meerprijs per extra deelnemer bedraagt €995,-
Lees meer over het begeleidingsprogramma van Blink Lezen.

Nee, iedere school kan met Blink Lezen werken, ongeacht de methode die je voor wereldoriëntatie hebt. Het werkt versterkend als je de thema’s van Blink Lezen waar mogelijk laat aansluiten bij je thema’s voor wereldoriëntatie. Het thema Oorlogsgeheimen sluit bijvoorbeeld goed aan bij een geschiedenis-thema over de Tweede Wereldoorlog.
We ontwikkelen de thema’s van Blink Lezen zo, dat ze 1-op-1 aansluiten op de thema’s van Blink Wereld – geïntegreerd (eveneens vijf thema’s per jaar). Het voorbeeld-thema Oorlogsgeheimen doe je dan als je bij Blink Wereld – geïntegreerd met het thema Oorlog en Vrede bezig bent. Op deze manier ben je een langere tijd met een thema bezig, komen woorden vaker terug en wordt het beter in het lange-termijn geheugen opgeslagen. Ook kun je de keuzeboeken bij Blink Lezen laten aansluiten op je eigen onderzoek bij Blink Wereld – geīntegreerd.

Daarnaast hebben we een schema waarin we aangeven welke thema’s van Blink Wereld – vakgericht aansluiten bij de thema’s van Blink Lezen.

Voor scholen die niet werken met Blink Wereld, denken we graag mee en geven we advies welke thema’s van Blink Lezen aansluiten bij welke wereldoriëntatie-onderwerpen.

Ja, je kunt Blink Lezen koppelen aan wereldoriëntatie.

Per jaar werk je aan vijf thema’s; van vakantie tot vakantie doe je steeds een thema. De thema’s gaan over onderwerpen die ook aan bod komen bij wereldoriëntatie. Je geeft dan in een periode een thema van Blink Lezen naast het thema van wereldoriëntatie dat hierbij aansluit; je kijkt zelf of en waar dat kan met jouw methode. Bij de methode Blink Wereld – geïntegreerd is die match door ons gemaakt: ieder thema van Blink Lezen sluit naadloos aan op een thema van Blink Wereld – geïntegreerd. Ook voor Blink Wereld – vakgericht hebben we een overzicht gemaakt waarin je ziet welke thema’s goed op elkaar aansluiten.

Blink Lezen is uiteraard ook los van een wereldoriëntatie-methode te gebruiken.

Let op!  Als je Blink Wereld en Blink Lezen wilt koppelen, lees dan goed onderstaande informatie.

• Als je in 2021-2022 start in groep 5/6 met pakket A in Blink Wereld, dan kun je het hele schooljaar koppelen met Blink Lezen.
• Voor groep 4 komt één pakket voor Blink Lezen. Het advies is om in schooljaar 2021/2022 Blink Wereld pakket A te doen. Pakket B van Blink Wereld-geïntegreerd doe je dan in groep 3.
• Als je in 2021-2022 start in groep 5/6 met pakket B in Blink Wereld, dan kun je nog niet koppelen met Blink Lezen, omdat pakket B van Blink Lezen voor groep 5/6 verschijnt in schooljaar 2022/2023
• Voor groep 7/8 kun je in schooljaar 2021/2022 nog niet koppelen met Blink Wereld-geïntegreerd. In schooljaar 2022/2023 kun je met pakket B een koppeling maken. In 2023/2024 kan dat met pakket A.

We ontwikkelen het lesmateriaal van Blink Lezen gefaseerd. Je kunt er dit schooljaar mee werken in groep 4 tot en met 6 en vanaf komend schooljaar, schooljaar 2022/2023 ook in groep 7 en 8. Er is dit schooljaar wel al een vroegstartpakket beschikbaar voor groep 7 en 8.

• Voor groep 4 verschijnt het pakket van vijf thema’s gefaseerd in schooljaar 2021/2022.
• Voor groep 5/6 verschijnt het pakket A van vijf thema’s gefaseerd in schooljaar 2021/2022.
• Voor groep 5/6 verschijnt het pakket B van vijf thema’s gefaseerd in schooljaar 2022/2023.
• Voor groep 7/8 is er in schooljaar 2021/2022 een vroegstartpakket dat bestaat uit twee thema’s.
• Voor groep 7/8 verschijnt het pakket A van vijf thema’s gefaseerd in schooljaar 2023/2024.
• Voor groep 7/8 verschijnt het pakket B van vijf thema’s gefaseerd in schooljaar 2022/2023.

Voor groep 5/6 en voor groep 7/8 zijn er uiteindelijk twee pakketten van ieder vijf thema’s: pakket A en B. Het ene jaar doe je pakket A en het jaar erna pakket B. Voor groep 4 is er één pakket van vijf thema’s.

In deze pdf lees je wat de onderdelen zijn van de leerpakketten.

Blink Lezen bestel je als leerpakket bij je schoolleveranciers. Je bestelt per leerling een leerpakket. De leerpakketten bestel je elk jaar opnieuw. Een leerpakket bestaat uit digitaal lesmateriaal en foliomateriaal (leesclubboeken en leesdossiers). De leerpakketten zijn voor schooljaar 2021/2022 beschikbaar voor de groep 4 t/m 6.

Een leerpakket kost € 29,50 per leerling.

Dit is qua prijs vergelijkbaar of goedkoper dan de andere geïntegreerde lesmethodes voor lezen.

Voor groep 7 en 8 is voor schooljaar 2021/2022 een vroegstartlicentie van € 11,80 per leerling beschikbaar.

Een leerpakket bestaat uit:

Digitaal lesmateriaal:

• Digibordlessen
• Pdf’s van alle ondersteunende materialen (handleiding, lesvoorbereidingen, ouderbladen, documenten voor het volgen van de leerlingen, etc.)
• Leerlingomgeving met e-boeken en audioboeken (van de leesclubboeken)
• Mogelijkheid voor koppelingen met Basispoort, Momento en ParnasSys

Foliomateriaal:

• Leesdossiers bestaande uit werkbladen, doebladen en tekstbladen (5 per leerling per jaar)
• Leesclubboeken die de kinderen mogen houden (5 per leerling per jaar)!

We actualiseren het lesmateriaal van Blink Lezen elk jaar.

Een belangrijk onderdeel van het pakket van Blink Lezen zijn de vijf leesboeken – een boek per thema- die elke leerling jaarlijks ontvangt. Deze vijf leesboeken mogen de leerlingen houden! We hebben met de grote kinderboekenuitgeverijen van Nederland afspraken gemaakt waardoor we deze boeken voor een zeer laag tarief kunnen aanbieden.

Ja, je kunt een proeflicentie aanvragen voor Blink Lezen. Van tevoren geven we dan een korte online startsessie of een volledige methodepresentatie. Vervolgens kun je drie maanden lang gratis het lesmateriaal bekijken in de lesomgeving.

>Vraag een proeflicentie aan.

Met Blink Lezen volg en begeleid je de kinderen met formatief handelen.  Dit doe je door te kijken naar het werk in hun leesdossier, ze te observeren, door lees- en boekengesprekken te voeren en door vooral veel feedback en ondersteuning te geven in de lessen. Zo wordt lezen minder een ‘black box’  die alleen in het hoofd van het kind zit, maar zie en hoor je hoe kinderen met de teksten bezig zijn. Het leesproces wordt beter zichtbaar, zodat je de kinderen waar nodig gericht verder kunt helpen.

Om de leesontwikkeling te volgen, kunnen naast het formatief evalueren ook summatieve methode-onafhankelijke toetsen worden gebruikt. Deze manier van evalueren zet je in om te kijken of een kind de leerdoelen heeft bereikt: in hoeverre beheerst een kind het lezen en is dat op een te veronderstellen niveau?

De afname van woord- en teksttoetsen technisch lezen (zoals DMT en AVI) geven voldoende informatie om de ontwikkeling van het technisch lezen van leerlingen te volgen (en als het nodig is te begeleiden) en eventuele kinderen met dyslexie te signaleren. Blink Lezen biedt daarom geen methodegebonden toetsen technisch lezen aan.

Voor het maken van een LVS-toets begrijpend lezen (zoals die van Cito, IEP, Boom of Diataal) en de eindtoets van groep 8 is de beste voorbereiding veel lezen en echt aan de slag gaan met de inhoud van teksten en boeken, waardoor inzicht in teksten, achtergrondkennis en woordenschat wordt vergroot. Daarnaast is het bij dit soort toetsen vooral van belang dat kinderen weten welk type vragen ze krijgen en wat er van hen verwacht wordt. Om kinderen hierop voor te bereiden, biedt Blink Lezen twee keer per jaar een oefentoets aan. De oefentoets biedt inzicht in waar een kind staat en geeft aanknopingspunten voor verder leren.

Om kinderen voor te bereiden op methode-afhankelijke toetsen (zoals de Cito-toets) biedt Blink Lezen twee keer per jaar een adaptieve oefentoets aan.

Daarnaast volgt en begeleidt de leerkracht de leerlingen door middel van formatief handelen. Bijvoorbeeld door te kijken naar het werk in het leesdossier, door te observeren, door lees- en boekengesprekken te voeren en door vooral veel feedback en ondersteuning te geven gedurende de lessen. Wij bieden hiervoor tools en tips in de handleiding, leraarbladen en de lesvoorbereidingen. Tijdens het begeleidingsprogramma komt dit ook uitgebreid aan bod.

Ja, Blink Lezen sluit ook aan bij kinderen die nog niet goed kunnen lezen. Het uitgangspunt van Blink Lezen is het aanbieden van ‘rijke teksten’, voor ieder kind. Dat betekent dat ieder kind evenveel tijd en kans heeft om echt verder te komen. Dus meestal zijn er geen teksten op verschillende niveaus en delen we kinderen niet bij voorbaat in op niveaus. Uit onderzoek is gebleken dat de kinderen in het laagste niveau-groepje op die manier juist met veel minder nieuwe woorden in aanraking komen. Het is effectiever om hen veel in aanraking te laten komen met rijke taal in plaats van veel te oefenen met een beperkte set aan voor hen lastige woorden. Het los lezen van woordrijen (zonder context, met focus op leesproblemen) is dan ook niet de meest zinvolle besteding van de beschikbare tijd. Datzelfde geldt voor het snellezen daarvan.

Dat betekent dat er in Blink Lezen op een andere manier omgegaan wordt met niveauverschillen. Namelijk door effectieve ondersteuning, bijvoorbeeld door veel samen te lezen (voor-koor-door lezen), door pre-teaching en re-teaching en door andere vormen van ‘scaffolding’.

In de handleiding en leraarbladen in de lesomgeving en tijdens het begeleidingsprogramma van Blink Lezen komt het stuk differentiatie en hoe om te gaan met zwakkere lezers uitgebreid aan bod.

Losse woordrijtjes komen niet aan bod, leesmoeilijkheden komen aan bod wanneer deze daadwerkelijk in teksten voorkomen. De losse woordrijtjes kunnen in groep 3 zinvol zijn om het lezen te automatiseren en snelheid te ontwikkelen, maar in groep 4 kan deze tijd en energie beter besteed worden aan veel lezen in zelfgekozen boeken, het lezen van rijke teksten die aansluiten bij uitdagende thema’s en het maken van interessante opdrachten. Kinderen die moeite hebben met langere teksten of met langere zinnen, kunnen beter korte teksten met kortere zinnen lezen, of herhaald lezen, dan oefenen met losse woorden. Ook inzicht geven in de morfologische structuur van woorden kan met woorden uit rijke teksten gedaan worden, in plaats van met woordrijtjes.

De aanpak van technisch en vloeiend lezen is de volgende:

• Heel veel oefenen met (vrij) lezen, zo nodig met audio-ondersteuning.
  De beste manier om beter te leren lezen is: veel lezen in zelfgekozen boeken en rijke teksten. De audio-ondersteuning helpt de zwakkere lezers vooruit.
• Veelvuldig hardop lezen.
  Het voordeel van hardop lezen (of zachtjes voor jezelf mompelen), is dat je alle woorden uit moet spreken. Vormen van hardop lezen in Blink Lezen zijn bv ondertitels lezen, karaoke lezen, voorlezen en voor-koor-, duo-, papegaai-, theater- en tutorlezen
• Rijke teksten rond een thema.
  Rijke teksten rond een thema zorgen voor leesplezier, leesmotivatie, samenhang en verdieping. Als kinderen een (technisch) lastig woord tegenkomen, dan kan de context het decoderen ondersteunen.
• Geestige woorden.
  Bij een aantal teksten geven we in groep 4 vóór het lezen expliciet instructie over een aantal woorden waar ‘iets’ mee aan de hand is. Het gaat hierbij om specifieke leesmoeilijkheden, taalbewustzijn en/of woordenschatuitbreiding.
• Herhaald lezen.
  Herhaald lezen van teksten bevordert het automatiseren van het technisch lezen.
• Een aanpak voor alle kinderen, inclusief de kinderen die moeite hebben met (technisch) lezen.
  Niet ieder kind heeft hetzelfde leesniveau of hetzelfde tempo van leesontwikkeling. Door hier gericht aandacht voor te hebben en op bepaalde punten extra ondersteuning te bieden, kan ieder kind beter leren lezen.

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het niet zinvol is om leerlingen in te delen in niveaugroepen. En die groepen vervolgens teksten met een verschillende moeilijkheidsgraad te lezen te geven. Een zo rijk mogelijke taal en veel tijd om te lezen is goed voor iedereen. Dat is dan ook het uitgangspunt van Blink Lezen. Dit betekent in de basis hetzelfde rijke aanbod voor de hele groep en waar nodig extra uitdaging, ondersteuning en/of tijd voor de kinderen die dat nodig hebben: het drielagenmodel.

• In laag 1 bied je een rijk leerstofaanbod aan alle leerlingen aan. Binnen dit basisaanbod kun je ondersteuningsvormen inbouwen voor de zwakkere leerlingen. Bijvoorbeeld door het gebruik van ‘luisterboeken’ voor zwakkere lezers of het variëren in de moeilijkheidsgraad van de boeken.
• In laag 2 wordt het onderwijs of de teksten niet verarmd: hier wordt extra ondersteuning ingezet in de vorm van pre- en reteaching binnen de klas en meer leestijd voor de zwakke lezers.
• Kinderen die niet genoeg profiteren van het aanbod in laag 1 en 2 hebben specialistische hulp nodig die ook in overleg met die specialist wordt vastgesteld: laag 3.

Lees er hier meer over.

In de handleiding en leraarbladen in de lesomgeving en tijdens het begeleidingsprogramma van Blink Lezen komt het onderwerp differentiatie ook uitgebreid aan bod.