Wie begeestert, overmeestert.

Meesterverteller Alex Boogers

Als je naar de bioscoop gaat vraag je je nooit af of de film die je gaat zien iets voor je zal betekenen, wat je ervan meeneemt, en of het eigenlijk niet zonde is van je tijd. Je gáát gewoon. Jongeren leren op school vooral dat je met een boek iets moet. Het vraagt minstens tijd en inspanning, en dat is, met name in de wereld van de jongvolwassene, vaak al te veel. In het manifest Lange Leve de Lezer schreef ik dat jonge kinderen juist van verhalen houden. Elke ouder weet: één verhaaltje voor het slapengaan is nooit genoeg.

Het gaat mis op school. Het verhaal wordt plots onderdeel van onze prestatiecultuur. Lezen is niet langer een vorm van ontspanning, maar een opdracht. Literatuur is geen vorm van expressie of een kunstbeleving, maar een marginaal obstakel op weg naar het diploma. De docent zou als een gids in een donker bos moeten zijn, vooroplopend met de lamp. De begeesterde docent wint áltijd terrein, al was het maar omdat hij weigert op te geven.

Wie begeestert, overmeestert. En zorg eerst voor herkenning, ga dan pas op verkenning. Een jong mens moet eerst kunnen groeien in een wereld die hij begrijpt voordat hij van zijn plek durft te gaan, op zoek naar een andere wereld. Een peuter die leert staan, kijkt eerst wat er op tafel staat, wie er zich in zijn omgeving bevindt, waar hij zich aan kan vastgrijpen, en dan zet hij zijn eerste stapjes. De taoïstische wijsgeer Lao Tse zegt dat daarmee een mars van duizend mijl begint. Een hoopvolle gedachte. En uiteindelijk de weg van elke nieuwe lezer.

Alex Boogers