Lezen is nergens goed voor

Meesterverteller Charlotte Remarque

Het is bijna onmogelijk aan iemand uit te leggen waar lezen goed voor is. Dapper begin je aan een antwoord, maar al gauw hakkel je iets over ‘taalgevoel’ of ‘cultureel erfgoed’.

Dan besef je dat je het probleem alleen maar vergroot met je utilitarisme. Lezen betekent geen ontspanning voor tieners, maar een van de vele verplichtingen in hun gejaagde bestaan. Series kijken en bodemloos scrollen op sociale media bieden troost, en zijn een vorm van escapisme. Daarmee kunnen ze even hun hoofd uitzetten voordat ze weer iets moeten: een schoolexamen, een extra Engels-certificaat, een profielwerkstuk, een stageweek.

Jij denkt terug aan de lome zomerdagen die je doorbracht met een roman, aan je eerste verkering en hoe je haar overal in teruglas, aan de docent die jou dat ene boek gaf. Hoe maak je dat duidelijk aan deze jongeren, die hebben geleerd dat alles een deadline en een onmiddellijke uitkomst moet hebben? Voor wie rust en verkenning geen optie is.

Kon het maar zo: gedwongen rust, verplichte verkenning. Dat de eerste keer Bordewijk smaakt als een hap meel is onvermijdelijk, maar hoe veel luchtiger zou Bint zijn als het lezen ervan niet becijferd wordt? Hoe veel makkelijker als je al twintig boeken klassikaal gelezen hebt: loom, speels, lang voordat het mondeling in zicht is?

Waar is lezen goed voor? Dat willen jongeren niet horen. Ze moeten al zo veel. Laat ze liever denken dat lezen een respijt is, dat ze door te lezen hun hoofd even kunnen uitzetten. Jij weet beter.

Charlotte Remarque