Bedankt leraar!
We kennen allemaal wel een leraar die ons is bijgebleven; van een wijze levensles tot onvergetelijke humor. Voor onze nieuwe rubriek: Bedankt leraar! vroegen wij onze collega Harm-Jan Martens naar zijn favoriete leraar. Dit is het eerste interview in deze reeks.
Wie wil je in het zonnetje zetten?
Ik heb het altijd getroffen met mijn docenten Frans, zowel op de MAVO als de HAVO vond ik dit het leukste vak (naast LO) op school. Natuurlijk zat dit in een stukje aanleg voor vreemde talen: als ik andere leerlingen zag worstelen met de uitspraak en het stampen van woordjes, de luister- en leesteksten en als dat bij mij best soepel ging. Maar ook in de kwaliteit van het lesgeven. Het mooie was dat sommige leerkrachten wel doorhadden dat een flink aantal leerlingen écht niet voor Frans als examenvak zouden gaan kiezen en ik kreeg altijd het idee dat als je dat wel wilde of het in ieder geval serieus overwoog, dat je dan net even op een hoger niveau werd uitgedaagd. Zo ook mijn docent Frans: meneer Bakker. (voor, tijdens en na de Franse les werd dit natuurlijk al snel monsieur Boulanger) Hij slaagde erin om mij nog meer enthousiast te maken voor het vak door mij positieve feedback te geven als ik ook écht in het Frans antwoord probeerde te geven. Dat was niet altijd makkelijk maar ik durfde dit omdat ik wist dat er een sfeer van vertrouwen heerste tijdens zijn lessen. Na verloop van tijd gingen we ons ook verdiepen in de Franse literatuur en kunstgeschiedenis. Ik vond het allemaal prachtig, vooral toen ik met mijn ouders in HAVO 4 het paleis in Versailles ging bekijken, toen ging het nog meer voor mij leven en werd ik een nog grotere Francofiel.
“Ik weet nog dat ik er zin in had; hoe gek kun je zijn, zin hebben in een mondeling tentamen.”
Kun je een mooie herinnering met ons delen?
In HAVO 5 vonden de verplichte mondelinge tentamens plaats; ik wist mij inmiddels in meerdere talen redelijk goed verstaanbaar te maken en ik had ook keurig alle boeken gelezen van de literatuurlijst (48 in totaal). Ik had inmiddels door dat het een positieve uitwerking had op je cijfers om gewoon goed je best te doen, de lessen te volgen en geen problemen te maken met bepaalde docenten. Het zorgde er wel voor dat ik die lessen met minder plezier volgde. Vanzelfsprekend had ik me goed voorbereid op het mondeling Frans bij meneer Bakker, en in no-time heerlijk in het Frans te discussiëren over Antoine de Saint-Exupéry, Honoré de Balzac en Jean Jacques Rousseau. Ik weet nog dat ik er zin in had; hoe gek kun je zijn, zin hebben in een mondeling tentamen. De tijd vloog voorbij en voor ik het wist waren de 30 minuten voorbij. Je kreeg destijds gelijk je cijfer te horen. Ik was niet bang voor een onvoldoende want het gesprek verliep prima, dus ik was dolblij met mijn cijfer: een 9 ½ . Tot een paar dagen later de telefoon ging: meneer Bakker hing aan de telefoon. Samen met zijn stagiair hadden ze nog eens alle mondelinge tentamens geëvalueerd en besloten dat een 9 ½ niet voldoende weergaf hoe ze vonden dat het gesprek was verlopen. Daarom hadden ze besloten om mij een 10 te geven voor het mondeling tentamen. Ik was natuurlijk enorm vereerd en dankbaar voor dit enorme compliment.
Wat heeft meneer Bakker je geleerd/meegegeven?
Die zomer kwam ik als animator terecht op een camping in Zuid-Frankrijk waar ik écht goed Frans leerde spreken en was ik meneer Bakker dankbaar voor al zijn lessen. Ik ben ervan overtuigd dat goede leerkrachten het verschil kunnen maken. In het leven van jongeren, dat zij een leerling kunnen laten inzien waar zijn/haar talenten liggen, zelfs als je dat zelf nog helemaal niet weet, zoals meneer Bakker mijn liefde voor de Franse taal wist aan te wakkeren. Dat heb ik zelf ook mogen ervaren in de 18 jaar dat ik zelf het mooie vak van leerkracht in het basisonderwijs heb mogen uitoefenen. Want dat is wel het mooiste wat er is: kinderen zien en ze verder helpen in hun ontwikkeling. Niet vanuit angst maar vanuit wederzijds respect. Daarom: meneer Bakker BEDANKT.
Hoe herinnert meneer Bakker zich Harm-Jan?
Harm-Jan viel op door een vrolijke en leergierige aanwezigheid in de les. Huiswerk en leren organiseerde hij voornamelijk zelf en vragen in de les kwamen volgens mij uit pure belangstelling en nieuwsgierigheid. Zat goed in zijn vel. In die tijd was Frans als voertaal in de les nog geen vanzelfsprekendheid, en toen ik daarmee begon, was ik voornamelijk veel zelf aan het woord vrees ik.
Van leerlingen kreeg ik slechts korte en vaak stamelende antwoorden terug. Presentaties of groepsgesprekken stonden nog in de kinderschoenen. Blij verrast was ik dan ook toen Harm-Jan op zijn mondeling niet van ophouden wist om in een vrijwel foutloos Frans over van alles en nog wat met mij en mijn stagiaire Aly te babbelen. Het enthousiasme spatte ervan af. Zo’n leerling had je maar eens in de paar jaar.
Ik denk dat hij wel een klik had met Aly, thans lerarenopleider aan SHL Leeuwarden, omdat die ook sportief was aangelegd en o.a. aan duursporten deed. Het bewuste mondeling examen herinner ik me nog redelijk goed, de andere herinneringen zijn vermengd met aannames, vermoedens of reconstructies. Net zoals Goethe zijn autobiografie noemde: “Wahrheit und Dichtung”.
