Blink Nederlands
bovenbouw havo/vwo
Gratis proberen?
Probeer gratis de proeflessen over de thema’s toekomst, identiteit en gender.
Al een Blink-account? Log hier in.
Toetsing in Blink Nederlands
Aansluiten bij het PTA
Blink Nederlands bovenbouw havo/vwo heeft een concreet toetsplan dat je kunt gebruiken om het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) van je school vorm te geven. Het toetsplan bestaat uit zowel formatieve als summatieve evaluatie.
Formatieve en summatieve evaluatie
Formatieve evaluatie
Formatieve evaluatie is een belangrijk uitgangspunt van het toetsplan van Blink Nederlands bovenbouw: leerlingen ontdekken dat ze groeien en ze zien ook waarin en hoe ze zich nog kunnen ontwikkelen.
- Iedere module wordt afgesloten met een grote mondelinge en/of schriftelijke eindopdracht die aansluit bij één of meer van de domeinen uit het examenprogramma van havo en vwo. Per module is duidelijk aangegeven aan welke domein of aan welke domeinen wordt gewerkt, zodat het eenvoudig is de eindopdracht in te zetten voor het PTA/SE.
- De beoordelingsmodellen bij de eindopdracht spelen een rol in de formatieve evaluatie: leerlingen ontdekken wat ze geleerd hebben en waar ze zich nog in moeten ontwikkelen. Het concreet maken van gerealiseerde leerdoelen en nog te behalen leerdoelen is expliciet verwerkt in de eindopdracht.
- De beoordelingsmodellen bieden handvatten om te komen tot een cijfer dat meetelt voor het PTA: formatieve evaluatie kan zo hand in hand gaan met summatieve evaluatie.
- In iedere module en in iedere minicursus komen daarnaast meerdere formatieve momenten voor, zodat leerlingen zich steeds bewust zijn van wat ze leren. Zelfbeoordeling en peer review spelen hierin een rol waarbij leerlingen steeds focussen op expliciet geformuleerde aspecten/deeldoelen. Zo hebben leerlingen én docenten zicht op de vorderingen, terwijl de correctietaak van de docent ontlast wordt.
Summatieve evaluatie
Summatieve evaluatie zorgt ervoor dat de leerling ziet waar hij staat ten opzichte van de te behalen einddoelen: het schoolexamen of het centraal examen.
- Summatieve toetsen zijn PTA-waardig, ze zijn dan ook te gebruiken als toets in het SE.
- De toetsen richten zich op een specifiek domein (veelal domein A of domein C) of ze combineren meer domeinen.
- Summatieve evaluatie kan ook plaatsvinden in specifieke toetsmomenten/toetsweken.
Er is een aanbod van toetsen/afsluitende opdrachten dat gebruikt kan worden in het eigen PTA van de school. Dit geldt zowel voor scholen die de resultaten van voorexamenjaren een rol geven in het PTA van het eindexamenjaar, als scholen die er de voorkeur aan geven om in het voorexamenjaar uitsluitend of voornamelijk met toetsen voor de overgang/doorstroming te werken.
Download hieronder een handvat voor een PTD dat aansluit bij Blink Nederlands bovenbouw havo/vwo.
Overzicht per leerjaar per domein
Per leerjaar zijn er per domein de volgende formatieve en summatieve toetsen beschikbaar:
Domein A: Leesvaardigheid
Leesvaardigheid komt als onderdeel weliswaar impliciet en voorwaardelijk voor in de eindopdrachten. Het wordt daar niet expliciet getoetst, maar er is wel een voortgangstoets leesvaardigheids gekoppeld aan het inhoudelijke thema van een module
- In de voorexamenjaren zijn er summatieve/formatieve voortgangstoetsen: 3 keer per leerjaar.
- Deze toetsen sluiten aan bij de thema’s van de modules, zodat de leerlingen kennis hebben over het onderwerp van de teksten.
- De summatieve/formatieve toets bestaat uit meerdere teksten en gaat vergezeld van vergelijkende vragen (hogere denkvragen Bloom) over de inhoud van de tekst. Er is ook een korte schrijfopdracht gericht op het analyseren en/of interpreteren van de teksten. Docent en leerling krijgen inzicht in tekstbegrip van leerling.
- 1 of 2 minicursussen gaan over aspecten van het domein leesvaardigheid.
Formatieve toets - Trainers examen
Formatieve toets
NB: het domein Argumentatieve vaardigheden (domein D) is hierin geïntegreerd.
Domein B: Mondelinge taalvaardigheid
- Bij twee van de drie modules per jaar is er een mondelinge afsluiting mogelijk t.b.v. PTA-domein spreekvaardigheid (docent of leerling kan kiezen, óf er is in de module gekozen voor één domein in de eindopdracht).
- Summatieve en of formatieve afsluiting (presentatie, debat, discussie of iets wat daarvan is afgeleid)
- 1 of 2 mini-cursussen gaan over het domein spreekvaardigheid.
Formatieve afsluiting (deelaspect van presentatie, debat, discussie of iets wat daarvan is afgeleid.)
NB: het domein Argumentatieve vaardigheden (domein D) is hierin geïntegreerd.
Domein C: Schriftelijke taalvaardigheid
- Bij 2 van de 3 modules is er een schriftelijke afsluiting mogelijk t.b.v. PTA domein schrijfvaardigheid (docent of leerling kan kiezen, óf er is in de module gekozen voor één domein in de eindopdracht).
- Summatieve en of formatieve afsluiting (het schrijven van verschillende tekstsoorten/vormen of iets wat daarvan is afgeleid.)
- 1 of 2 mini-cursussen gaan over het domein schrijfvaardigheid: deelaspecten van tekstvorm/tekstsoort, formuleren etc.)
Formatieve afsluiting
NB: Het domein Argumentatieve vaardigheden (domein D) is hierin geïntegreerd.
Domein E: Literatuur
- In klas 5 havo en 5 en 6 vwo is één van de modules een module met een literair onderwerp. Deze module kan worden afgesloten met een eindopdracht. In combinatie met domein B of C. Summatief/formatief.
- PTA-onderdeel voor meer domeinen: literatuur enerzijds en een vaardigheidsdomein anderzijds.
- 1 minicursus per leerjaar over een onderwerp over literatuur (literatuurgeschiedenis, omgaan met secundaire literatuur, intertekstualiteit).
- Voor zowel havo als vwo kunnen de opdrachten uit de literatuurblokken deel uitmaken van een literatuurdossier dat de docent summatief/formatief inzet. Eventueel in combinatie met een mondelinge of schriftelijke afronding.
Het toetsplan van Blink Nederlands omvat nadrukkelijk niet:
- Een summatieve toets over spelling en formuleren (dit valt nl. onder schriftelijke taalvaardigheid en wordt daarin verwerkt).
- Een summatieve toets over literatuurgeschiedenis (hangt af van wat de docent hierin gaat behandelen).
- Leesvaardigheidstoetsen met examenvragen (dit wordt al getoetst in het SE).
Leerlingen krijgen wél inzicht in hun ‘examenvaardigheid’ met behulp van Examenkracht, een oefentool van VO-Content.
Voor iedere leerling het juiste niveau
Blink Nederlands bovenbouw havo/vwo richt zich op het voorbereiden van havo- en vwo-leerlingen op het eindexamen én op hun vervolgopleiding. Met deze flexibele lesmethode kun je ook makkelijk differentiëren.
